Dlaczego komponuję?
Muzyka jest formą wypowiedzi artystycznej, a każda wypowiedź prowokuje do dialogu. Interakcja ze słuchaczem jest dla mnie niezwykle ważna. Każda rozmowa prowadzona w odpowiedni sposób wywołuje emocje i sprawia intelektualno-emocjonalną przyjemność.
Kim wobec tego jest kompozytor?
Osobą zapraszającą do dyskusji, chcącą podzielić się z rozmówcą swoim poglądem i skłonić go do refleksji i polemiki przy pomocy konkretnych narzędzi. Stąd uważam, że kompozytor to rzemieślnik, który w konkretny sposób formułuje swoje pomysły i wizje, tworząc spójną muzyczną wypowiedź, tym bardziej wartościową im dokładniej jest ona przemyślana.
Kto jest odbiorcą mojej muzyki?
Staram się, aby moja muzyka była wielopłaszczyznowa i docierała do każdego, kto jest gotowy się z nią zetknąć, bez względu na to jak wnikliwie będzie ją analizował. Chciałbym aby trafiła zarówno do osoby wykształconej, jak i tej nie zajmującej się zawodowo muzyką. Przemyślana forma, stosowanie cytatów, odniesienia do minionych epok, do literatury i sztuki zachęcają do analizy, zagłębienia się w utwór, w jego strukturę i treść.
Skąd czerpię inspiracje?
Przede wszystkim ze sztuki, zwłaszcza literatury, ale również z działalności zawodowej – edukacyjnej, teatralnej, szeroko pojętego wykonawstwa. Rozwój muzyki jest ciągły i nieprzerwany, dlatego też istotne są dla mnie dokonania twórców minionych epok, z których staram się wyciągać wnioski do swojej pracy. Zarówno one, jak i refleksja na temat otaczającej mnie rzeczywistości są ważnym aspektem mojej muzyki.
Na kim się wzoruję?
Na tych, którzy osiągnęli w muzyce to, do czego ja dążę – którzy weszli w dialog ze mną i sprowokowali mnie do refleksji.
na solistów, aktorów, tancerzy, chór i orkiestrę
Δημήτηρ to utwór z pogranicza gatunków, opowiadający historię mitycznej bogini płodności i urodzaju. Jego ideą jest powrót do źródeł kultury europejskiej i zestawienie ich z otaczającą nas współczesnością – ukazanie ponadczasowości mitu i jego niepokojącej aktualności w XXI wieku. Idea ta, przeniesiona na grunt muzyczny, każe nieustannie przemieszczać się słuchaczowi w czasie – między starożytnym światem greckich bóstw, a otaczającą nas współczesną rzeczywistością.
na kwartet smyczkowy
Providence Suite to swego rodzaju muzyczna opowieść inspirowana twórczością Howarda Philipsa Lovecrafta. Utwór podzielony jest na kilka części, których tytuły powinny stanowić pewnego rodzaju wskazówkę interpretacyjną dla słuchacza, jednak wprawny znawca dzieł Lovecrafta znajdzie w muzyce dokładne odniesienia do konkretnych motywów wykreowanych przez „Samotnika z Providence”.
Inspiracją do powstania utworu była mitologia irlandzka, a w szczególności często występująca w niej symbolika cyfry cztery. Tytułowy Dara Knot, to typowy celtycki splot symbolizujący dąb, reprezentujący cztery żywioły; jego korzenie przedstawiano właśnie jako węzeł, nieposiadający początku, ani końca – symbol nieprzerwanego przenikania się wszystkich elementów spajających wszechświat. Z czterema żywiołami wiązano w mitologii cztery artefakty, przywiezione przez pierwszych mieszkańców Irlandii. Każda z części utworu odnosi się do jednego z tych skarbów, przypisanego mu żywiołu oraz wiązanego z nim irlandzkiego mitu.
na tenor solo z towarzyszeniem fortepianu
Punktem wyjścia podczas komponowania utworu było współczesne spojrzenie na gatunek pieśni, jako muzyczną interpretację poezji. Nadrzędnym elementem formotwórczym jest sam tekst – pozostawiony bez tytułu wiersz Bolesława Leśmiana – oraz jego prozodia, narracja i znaczenie. Początkowy wers tekstu wykorzystany został jako powracające pytanie bez odpowiedzi – moment refleksji nad okrutną rzeczywistością w jakiej znalazł się podmiot liryczny, który przywołuje tragiczne wydarzenia i echa emocji, które im towarzyszyły. Wbrew pozorom utwór ten nie jest li tylko umuzycznieniem wiersza Leśmiana, ale i uwypukleniem dramatu zawartego przez poetę w poszczególnych strofach. Przede wszystkim jednak zmusza do refleksji nad powracającym incipitem, pozostawiając interpretację tego pytania słuchaczowi.
Punktem wyjścia przy tworzeniu utworu były dwa równorzędne czynniki. Pierwszy z nich, to próba odniesienia się do muzycznych korzeni średniowiecznej sekwencji, zarówno na gruncie języka muzycznego, jak i formy (choć nie w sposób jednoznaczny i dosłowny). Ze względu na fakturę, można określić utwór jako neo-renesansowy, biorąc pod uwagę jego polifoniczność i wyraźny podział na kolejne segmenty, podyktowane stroficzną budową tekstu. Biorąc zaś pod uwagę niezwykle emocjonalny i „ludzki” wydźwięk słów sekwencji, zdecydowałem się wprowadzić makroformalny dialog między chórem i głosami solowymi, które spajają niejako całą formę i nadają refleksyjny czy wręcz intymny wydźwięk całości. Owa semantyczna i ekspresyjna warstwa tekstu stanowiła drugi element, który zadecydował o końcowym kształcie utworu.
na kwartet smyczkowy
Square stanowi próbę wykorzystania figury geometrycznej (tytułowego kwadratu) jako formy utworu. Główną jego ideą jest przełożenie obiektu przestrzennego na podstawowy aspekt muzyki jakim jest jej rozwój w czasie. Z tego względu pierwotnie zaprojektowany został tytułowy kwadrat, składający się z trzech segmentów: A, B i C, ułożonych w różnych kombinacjach, w trzech rzędach tak, aby segment C stanowił przekątną figury. Powstałe w ten sposób trzy różne układy powyższych ogniw zostały ułożone po kolei, tworząc narrację linearną. Wspomniane segmenty to skontrastowane ze sobą, niezależne pomysły muzyczne, z których każdy cechuje się wewnętrzną logiką przebiegu, mimo przedzielenia go pozostałymi ogniwami. Utwór został prawykonany podczas 27. Festiwalu Kompozytorów Krakowskich.
na chór mieszany a cappella
Missa Descendens to cykl stałych części mszy, skomponowany na wzór dawnych opracowań ordinarium missae, umożliwiający wykonanie ich podczas liturgii mszalnej. Motywem przewodnim jest tytułowe opadanie, jednak nie w sensie dosłownym, co metaforycznym – oddającym subiektywne spojrzenie na zagadnienia związane z wiarą, czy etosem muzyki religijnej. Język muzyczny, podobnie jak w innych moich utworach o tematyce religijnej, jest nieco uproszczony, a swoistą surowością nawiązuje do chóralnej muzyki doby renesansu.
data powstania
2017
Z opisu spektaklu:
„Siłą napędową mitu jest pragnienie. To przez nie antyczni herosi, tytani i ludzie ściągali na siebie gniew bogów. Ściągali na swoje rodzime miasto wojnę, zarazę lub cierpieli przykładnie niekończące się męki.
Jaką karę wyznaczyć temu pragnieniu? Wtaczania głazu, który w ostatniej chwili wymyka się z rąk? Wiecznego podtrzymywania globu? Niemożności przełamania dystansu, jaki dzieli koniuszek palca od upragnionego pokarmu? A może kazać cierpieć innym za czyjś grzech?
Lajos, goszcząc w mieście Pisa, zakochał się w Chryzopsie – synu króla Pelopsa. Chłopiec był piękny. Dumny Lajos porwał chłopca, a potem więził i gwałcił go na pustyni. Dawał upust zakazanemu pragnieniu. Złamany Chryzops popełnił samobójstwo. Zrozpaczony ojciec przeklął wówczas Lajosa: życząc mu, aby zginął z ręki własnego syna.
Koła zamachowe mitu zostały wprawione w ruch. Sfery pragnienia zaczęły bezwiednie pracować. Teby rozpadają się jak klocki pod ciężarem grzechu ojca. Edyp zostaje wrzucony w świat, którego nie pojmuje. Żądny krwi i ukojenia lud naciska, aby rozwiązać zagadkę. Czy Jokasta coś wie? Czy chce pamiętać? Tejrezjasz, strażnik mitu, pół-bóg, mężczyzna i kobieta zarazem, pilnuje, aby przeznaczenie się dopełniło.
Jak złożyć te klocki z powrotem? Miasto musi przełamać krążące nad nim fatum. Potrzebuje ofiary”. — Piotr Urbanowicz
Z opisu spektaklu:
„Rzecz o stworzeniu artysty to baśń muzyczna, w której siły materii i ducha walczą o dziecko. Każda z nich chce zawładnąć młodym człowiekiem dla swoich celów. W rezultacie jedynie zrównoważenie potrzeb duchowych i materialnych pozwala na ukształtowanie osobowości twórczej młodego artysty. W spektaklu rodzice głównego bohatera zmagają się z własnymi słabościami i utraconym życiem ludzi, którzy kiedyś się kochali i mieli swoje ideały. Wizyta dwóch niezwykłych – baśniowych – postaci Prestiża i Arcanusa całkowicie zmienia życie rodziny wystawiając je na trudną próbę, ale w rezultacie doprowadza do szczęśliwego zakończenia”.
DANE KONTAKTOWE:
Telefon: +48 608 295 312
Mail: stanislaw.rzepiela@gmail.com
Stanisław Rzepiela – kompozytor, dyrygent, aranżer, artysta sceniczny. Autor muzyki autonomicznej (symfonicznej, kameralnej, wokalnej, wokalno-instrumentalnej) oraz użytkowej (teatralnej i filmowej), prezentowanej na licznych festiwalach w kraju i za granicą. Laureat wielu nagród, w tym: I nagrody na V Międzynarodowym Konkursie Kompozytorskim im. Bruno Maderny we Lwowie (2021), II nagrody na Międzynarodowym Konkursie Kompozytorskim Patri Patriae (2014, 2018), Dyplomu Złotego na II Międzynarodowym Konkursie “Muzyczne Orły” za wybitne osiągnięcie artystyczne w dziedzinie kompozycji (2022), czy wyróżnienia na III Ogólnopolskim Konkursie Studentów Dyrygentury im. Adama Kopycińskiego (2020). W r. 2017 otrzymał Stypendium Twórcze Miasta Krakowa.
Stale współpracuje z Filharmonią Krakowską. Od 2021 r. związany z Chórem Polskiego Radia – Lusławice – początkowo jako artysta-śpiewak oraz dyrygent gościnny, a obecnie jako asystent kierownika artystycznego. Prowadzi również Chór Kameralny Auxilium i Orkiestrę Smyczkową Con Fuoco AGH.
Od 2008 r. współpracuje z krakowskim Teatrem Loch Camelot jako kompozytor, instrumentalista i wykonawca. Z wykształcenia skrzypek, z powołania pianista i wokalista. Swoim doświadczeniem zawodowym dzieli się w pracy dydaktycznej. Ukończył z wyróżnieniem Akademię Muzyczną w Krakowie na kierunkach kompozycja i dyrygentura.